Mặt trời đã lên cao hơn. Nắng hắt lên đường phố, những biển hiệu và những toà nhà, làm vàng hoe những bức tường trắng. Nắng chiếu lên mặt những người đang đi, những người bán quán và những chú bảo vệ của các cửa hàng, siêu thị, doanh nghiệp. Nước da ngăm đen của nhiều người lao động dưới nắng lại càng đậm hơn, nhưng hơn cả là nụ cười trên môi họ luôn sáng ngời. Ánh mắt chứa chan cảm xúc, có thể là mệt mỏi vì cực nhọc, cũng có thể là sự lạc quan yêu đời… Vậy nhưng trong mắt họ luôn có một tia sáng dường như chẳng thể tắt, là tia sáng của hy vọng.

Đến cổng viện, Nam và cô Mây gửi xe như bao người. Vừa lúc chuẩn bị bước vào trong, một cậu bé tầm 7 8 tuổi đi tới, kéo áo Nam. Cu cậu đầu đinh, gầy gò, gầy đến trơ xương. Nói thằng bé sống ở năm Ất Dậu cũng không phải nói quá. Mặt nó đen nhẻm, lem nhem như mấy ngày không tắm. Nó mặc áo cộc tay cũ, cũ đến nỗi chẳng biết từ đời nào. Vai áo nó sờn chỉ, vạt áo còn có vết rách và mấy vết khâu nham nhở. Nó vươn tay, đưa cho Nam xem một tập vé số dày cộp. Tay nó như que củi, run run như tay người già. Có lẽ thằng bé lâu rồi chưa được miếng gì vào bụng. Ánh mắt mong mỏi như van xin một điều gì đó, cùng với đó là một chút mong chờ, hy vọng. Nó lí nhí nói:

“Anh ơi, mua giúp em một tờ với.”

Đôi mắt nó đen láy, tròn xoe, đầy vẻ thành khẩn, còn như trực trào nước, ngưỡng tưởng chỉ cần Nam từ chối là nó lăn ra ăn vạ ngay.

Nam lặng yên hồi lâu, nhìn thằng bé, trong lòng vừa có chút thương xót, đồng cảm, vừa có chút trách móc. Không phải trách thằng bé, mà là trách cha mẹ nó, sao đã đẻ ra nó mà lại còn để nó như này. Sao nhiều người lớn tệ thế nhỉ? Nhưng nào có bố mẹ muốn con khổ bao giờ. Hoặc là Nam trách số nó, cái số đen bạc, không may khi chịu cảnh như thế. Ở cái tuổi mà đáng nhẽ phải ăn, phải chơi, phải cắp sách đi học thì thằng bé lại đứng đây, cầm xấp vé số dày cộp kiếm miếng cơm, mà cơm cũng chẳng đủ cho nó ăn. Thằng bé gầy như thể chỉ cần một cơn gió nhẹ thổi qua là nó cũng bị cuốn bay. 

Thấy Nam cứ nhìn chăm chăm mình, thằng bé tưởng cậu không mua, đành rụt tay lại:

“Dạ, em làm phiền anh và mọi người rồi…”

Rồi nó thất thểu đi về vỉa hè ngồi. Nó không khóc, nhưng mắt nó vẫn như long lanh nước như thế, nhưng lại mất đi cái hy vọng khi nó hỏi Nam. Ánh mắt nó như ánh đèn trong đêm tối bỗng vụt tắt ngúm đi. Trời sáng nhưng màn đêm như bao trùm mắt nó, tối đen như mực, chẳng thấy được đường. 

Nam đi về phía nó, ngồi xổm xuống, xoa đầu thằng bé. Cậu nhìn nó đầy thương cảm và trìu mến, rồi nhẹ nhàng hỏi:

“Một tờ em bán bao nhiêu?”

Nghe thế, mắt nó sáng rực lên. Sáng lên bởi trong mắt nó có một tia gì đó. Tia đó giống như tia sáng hồi đầu nhìn Nam. Tia hy vọng, có lẽ vậy… Một tia hy vọng dường như chẳng thể nào dập tắt.

“Dạ năm nghìn anh ơi…”

“Cho anh mua mười tờ đi.” Vừa nói, Nam lấy trong túi tờ hai trăm, “Anh không có tiền lẻ, còn bao nhiêu anh cho em, em cứ cầm nhé.””

Nghe thế, thằng nhỏ rụt lại đống vé số. Nam hơi bất ngờ, nó giải thích:

“Em không có tiền thừa, sáng giờ em chưa bán được gì cả. Em không dám lấy đâu.”

Nam vẫn chìa tờ tiền ra. Cậu cười cười, thầm khâm phục thằng nhỏ. Cậu nói tiếp:

“Thôi, cứ cầm đi, có đáng bao nhiêu. Coi như tiền ăn sáng với ăn trưa luôn nhé. Trông em gầy quá…”

Thằng bé lắc đầu nguây nguẩy. Nó một đẩy tay Nam về, người hơi rụt về đằng sau, tay kia thì nắm chặt xấp vé số:

Dạ thôi anh ạ. Em không có tiền nhưng lấy của người khác thì phải tội lắm, anh ạ. Nếu anh đi làm rồi thì tội tiền mồ hôi anh, anh chưa đi làm thì tội người nuôi anh… Nói chung như thế là sai, là không đúng. Em chịu thôi, em không bán nữa đâu. Anh cứ cầm tiền nhé, nào có tiền rồi em tìm anh sau…”

Nam sững người. Cậu biết nhiều người khổ, cũng từng nhìn thấy nhiều người khổ. Cậu đã thấy qua những người bốc vác vẫn miệt mài làm giữa trưa nắng, đã thấy qua mấy bác lao công dọn đường trong đêm tối lúc học bài nhìn ra cửa sổ, cũng đã thấy qua ở Hà Nội hoa lệ ấy có những người đáng tuổi ông bà đêm đến bày hàng ra vỉa hè, ra phố đi bộ bán hàng những buổi đi chơi, hay những lúc đi học thêm tối về muộn,... nhưng cậu chưa từng thấy người nào chê tiền, không, không phải chê tiền, mà là thật thà, hiểu chuyện đến đáng thương như đứa nhỏ này. 

Nam nhìn thằng bé, nhìn rất lâu. Cậu dúi tờ tiền vào tay thằng bé, nói:

“Cứ cầm trước đi, lát anh từ viện đi ra, em đưa anh cũng được…”

“Không…” Nó ngắt lời Nam, dúi lại tờ tiền vào tay Nam. “Em sợ em không bán được. Bây giờ mấy ai mua vé số đâu anh, người ta mua một tờ là em ơn lắm. Anh cứ cầm tiền đi nhé…”

Nam nhìn nó, nhăn mày, thương xót và đồng cảm. Nam từng nhìn thấy người khổ nhưng cậu chưa bao giờ sống khổ, nên cậu chẳng biết cảm giác ấy thế nào. Cái khổ của cậu có lẽ chỉ có thi thố không tốt, học hành mệt mỏi, hoặc là… gia đình. Thời đại công nghệ số, cậu toàn chuyển khoản, đi học cũng có xe máy tự đi nên chẳng cần đi xe buýt. Tiền mặt trong túi cậu có lúc còn không có, có thì là toàn tờ tiền to. Tờ hai trăm này là tiền bà ngoại dúi cho cậu. Cậu về quê ngoại trước, xong mới về quê nội. Tờ ấy là bà ngoại lén dúi cho, sợ bố mẹ cậu biết. Chẳng biết bà có đâu tờ tiền to thế, chắc cũng là các dì các cậu cho thôi. Mà mấy hôm rồi, về quê nội ăn cơm cùng ông bà, ngủ nghỉ cùng ông bà, mấy thứ vặt vãnh như bánh kẹo thì cậu không thích và nhà ông bà cũng để dành, nên tiền cứ để đấy, cậu chẳng làm gì. Cậu không nghĩ rằng có người muốn có hai trăm nghìn nhưng lại chẳng dám có hai trăm nghìn.

Vừa lúc ấy, bà Năm tập tễnh đi tới, đưa cho thằng bé tờ năm chục, bà bảo:

“Bà mua mười tờ, con ơi…”

Thằng bé chìa tập vé số, nhìn bà. Ánh mắt nó tràn ngập sự vui mừng, và có cả những tia sáng, lại là tia sáng hy vọng:

“Dạ, bà lấy tờ nào ạ?”

“Tờ nào cũng được con ạ, con thích tờ nào con đưa bà tờ ấy, con nhé.”

Nghe vậy, thằng bé đếm chục tờ, đưa cho bà bằng hai tay, lễ phép nói:

“Của bà đây ạ! Con cảm ơn bà…”

Bà Năm nhìn thằng bé, nhìn hồi lâu, rồi rời đi. Nam cũng đi đằng sau bà. Thằng bé cũng nhìn Nam và bà rất lâu, rất lâu. Trong mắt nó tràn ngập sự biết ơn, cả sự ngưỡng mộ. Có thể là ngưỡng mộ hai người vì hai người “có tiền”, hoặc là vì họ tốt, ít nhất là tốt hơn những người xua đuổi nó trước đây nó từng gặp.

Ánh nắng chiếu xuống đường, chiếu lên mắt nó. Nhưng trong mắt nó có thứ còn sáng hơn cả nắng. Nó nở nụ cười rạng rỡ. Gương mặt nó bừng sáng dưới những tia nắng vàng hoe, ấm áp. Thật là một khung cảnh đẹp!

—

Bốn người vào bệnh viện. Mùi thuốc tiêm, thuốc sát trùng xộc thẳng vào mũi.

Nam từ nhỏ sinh ra rất khỏe, ít ốm bệnh. Cậu rất ít khi đi bệnh viện,nên cậu chẳng quen mùi ở đây. Trong kí ức của cậu, dường như chẳng có chỗ nào cho bệnh viện. Cậu chỉ nhớ, lần nằm viện duy nhất của cậu là hè năm lớp Tám, cái thời kỳ bắt đầu dậy thì, nổi loạn của con trai ấy, cậu ngông nghênh, đi xe không đội mũ bảo hiểm, vượt đèn đỏ nữa. Lúc sang đường quệt vào một cái ô tô. Đợt đấy bố mẹ sống dở chết dở vì cậu. Mẹ bảo năm ấy cái Thanh mới lớp Hai mà ở nhà việc gì nó cũng tự làm, cũng là năm ấy, vì bố mẹ phải lo cho cậu, nên Thanh ở nhà nấu mì bị bỏng, để lại cho con bé một vết sẹo to tướng ở mu bàn tay. Nó lẳng lặng rửa tay bằng nước lạnh, mãi đến ba ngày sau, mẹ mới biết. Lúc ấy vội vã chở nó ra tiệm thuốc mua thuốc về bôi. Sau đợt đấy, Nam tuyệt nhiên không vi phạm giao thông gì nữa. Cậu cảm giác như vừa bước qua cửa tử trở về. Bởi vậy, ở cái tuổi ấy, đám con trai quậy kinh khủng, còn cậu thì chẳng làm gì, nên đám con gái với thầy cô cứ bảo cậu là thằng con trai ngoan nhất lớp…

Đây là lần thứ hai trong đời cậu bước vào viện, hoặc là lần thứ ba, lần một là hồi mới đẻ, lần hai là cái lần sinh tử ấy. Năm ấy tai nạn nên ấn tượng của cậu chỉ là “Bao giờ được xuất viện? Bao giờ được về nhà? Bao giờ lại được gặp đám thằng Tuấn, thằng Nghĩa?”, giờ thì khác rồi… Cậu đột nhiên nhận ra nhiều điều lắm.

Ở bệnh viện, cậu thấy nhiều người muốn sống hơn cậu từng thấy. Trước kia, cậu thấy người ta đi làm, là người đi kiếm sống; người đi chơi, là người sống để cuộc sống đáng nhớ; còn vào đây, cậu thấy người sắp chết đang tìm kiếm cái sống, hoặc là mong muốn sống đỡ đau, đỡ nhức như ông bà, không, không phải, là cậu và cô Mây mong muốn ông bà sống đỡ đau, đỡ nhức. Cậu bước dọc theo hành lang, nhìn từng con người đang ngồi đợi khám, đang lầm lũi bước đi, đang ngồi xe lăn… Trong mắt họ đều có hy vọng, hy vọng đứa con trong bụng khỏe mạnh, hi vọng mình không bị bệnh nặng, hy vọng mình nhanh xuất viện, hy vọng mình có thể sống lâu hơn một chút…

Nam trầm ngâm bước đi trong dòng người, cảm xúc lẫn lộn. Cái mùi người và mùi thuốc sát trùng khiến cậu cảm thấy ngột ngạt, dường như không thở nổi. Cậu cảm thấy như có gì đó đang gò bó, ép cậu vào một khuôn phép. Cảm giác này không phải mới xuất hiện từ lúc vào bệnh viện, mà là từ rất lâu rồi, cậu cũng chẳng nhớ rõ nó bắt đầu từ đâu, từ lúc mới đẻ, hay là từ một ngày nào đó, một biến cố nào đó trong mười mấy năm cuộc đời cậu. Chỉ là lần này cảm giác ấy nó trở nên mạnh mẽ hơn, mãnh liệt hơn, như một quả lựu đạn được rút chốt, như một người mặc cái áo chật, chỉ muốn bứt ra mà không được. Cảm giác ấy như một quả tạ, đè nặng lên vai cậu. Cái quả tạ ấy càng lúc càng nặng thêm. Nam như một con con kiến vác lưng một thứ gì đó, nặng cả tấn. Cậu cố nghĩ luẩn quẩn, loanh quanh để quên đi cảm giác khó chịu này, nhưng nó cứ làm sao ấy. Cậu chẳng nghĩ được gì, hoặc nghĩ đến cái gì là lại về đến cảm giác ấy. Chợt, có ai đó gọi lớn: 

“Nam, đi nhanh lên!”

Cậu giật mình thon thót, tim như muốn rớt ra ngoài. Nam ngẩng đầu lên, cô Mây và ông bà đã đi đâu rồi. Nam luống cuống nhìn quanh, rồi tiếng gọi lại xuất hiện:

“Nam…”

Cậu hơi kiễng chân. Thấy rồi! Cô Mây và ông bà đã bỏ xa cậu cả chục mét. Dòng người đông đúc trong viện khiến cậu chẳng nhìn thấy gì. Nam bước nhanh chân, đuổi đến. Cô Mây nhăn mặt nhìn cậu.

“Khiếp, mày thơ thẩn gì đấy hả cháu? Tương tư em nào trên Hà Nội hả? Thế thì mày hơn cô mày rồi đấy…”

Nam chối đây đẩy:

“Không, ai tương tư em nào… Tại mỏi chân, bước chậm tí. Được chưa?” Cậu viện cớ.

Cô Mây bĩu môi:

“Có gì đâu mà ngại? Tuổi mày chúng nó yêu đầy…”

“Thế còn cô?”

Nam nhếch mày đắc chí. Cô Mây nghe đến đây thì cứng người. Chịu thôi! Con người cống mình cho tư bản như cô thì quả thật ngủ còn thiếu thời gian chứ đừng nói yêu đương. Cô Mây lườm nhẹ Nam, thật sự muốn đấm thằng cháu một trận. Ông nhìn hai cô cháu, càu nhàu:

“Ở nhà chúng bây trêu nhau còn chưa đủ hay sao? Đi nhanh còn về! Cứ bắt bà đứng, bà lại đau chân đây này.”

Rồi ông quay người, đỡ bà bước đi. Cô Mây và Nam cũng đi theo sau. Lúc này, Nam mới để ý. À, thì ra từ nãy đến giờ, ông chưa bao giờ buông tay bà ra, cứ đỡ mà như thế. Rồi cậu nhớ lại, từ hồi cậu có nhận thức, có kí ức, ông với bà đi cạnh nhau là ông đã đỡ bà vậy rồi… Ông bà ở bên nhau suốt hơn nửa đời người, luôn dịu dàng với nhau như vậy. Nhìn ông bà như vậy, lòng Nam tự nhiên nhẹ đi hẳn. Cái cảm giác đè nặng cậu lúc nãy đã giảm đi ít nhiều. Nam đi sau ông bà, miệng mỉm cười. Không rõ là cậu cười cái gì, nhưng có vẻ cậu thoải mái lắm. Cậu hi vọng, sau này cậu cũng như ông bà vậy… Cậu hy vọng có một người thực sự hiểu cậu, và thương cậu.